2024 жылдың қаңтар айынан қазіргі уақытқа дейін ауданда қызылша жұқтырған 16 жағдай тіркелді. Оның 13-і бала, 3-уі ересек адам. Қызылша ауруымен ауырып жатқандар арасында екпе жасына жетпеген 4 бала тіркелді. Науқастар арасында 10 жағдай зертханалық жолмен қызылша ауруымен расталса, 6 жағдай тексеру жұмыс барысында белгілі болды.
Қызылша дегеніміз не және ол неге қауіпті?
Қызылша – бұл температураның 38-40°C дейін көтерілуімен, жалпы интоксикациямен, көздің шырышты қабығының, мұрын-жұтқыншақтың, жоғарғы тыныс жолдарының қабыну құбылыстарымен, бөртпелердің кезең-кезеңімен сипатталатын өткір инфекциялық ауру. Жалпы әлсіздік, бас ауруы, тәбеттің төмендеуі, ұйқының бұзылуы пайда болады.
Бөртпе кезеңі қызғылт немесе қызылдақтар түрінде біріктірілген бөртпенің пайда болуымен сипатталады.
Бірінші күні бөртпе элементтері құлақтың артында, бастың түкті бөлігінде, бет пен мойында, кеуденің жоғарғы бөлігінде пайда болады;
Бөртпенің екінші күні бөртпе денені және қолдың жоғарғы бөлігін жабады;
Үшінші күні бөртпе элементтері төменгі аяқтарда пайда болады, ал бет бозарады.
Инфекция көзі – науқас адам. Вирустың таралуы ауа тамшыларымен, сілекей тамшыларымен, түшкіру, жөтелу, сөйлесу арқылы жүреді. Ауа ағынымен вирус айтарлықтай қашықтыққа тарала алады. Инфекция қызылшамен ауыратын бөлмедегі ауаны жұту кезінде пайда болуы мүмкін. Егер адам қызылшамен ауырмаса немесе осы инфекцияға қарсы вакцинацияланбаған болса, онда науқаспен байланысқаннан кейін инфекция 100% жағдайда болады.
Қызылшамен ауыратын адам 7-10 күн бойы айналасындағылар үшін қауіпті. Адамдардың табиғи сезімталдығы өте жоғары, аурудан кейін өмір бойы иммунитет дамиды. Қызылшаның қайталанатын аурулары өте сирек кездеседі.
Қызылша ауруымен ауыр асқынулар пайда болуы мүмкін. Оларға өкпенің қабынуы (пневмония), ортаңғы құлақтың қабынуы (отит), кейде энцефалит (мидың қабынуы) сияқты күрделі асқынулар жатады. Қызылшадан кейін ұзақ уақыт бойы (2 айға дейін) иммунитеттің тежелуі байқалатынын есте ұстаған жөн, сондықтан бала қандай да бір суық немесе вирустық ауруға шалдығуы мүмкін, сондықтан оны шамадан тыс жүктемелерден, мүмкін болса, науқас балалармен байланыста болудан қорғау керек.
Аурудан жалғыз сенімді қорғаныс – бұл ұлттық вакцинация күнтізбесіне енгізілген қызылшаға қарсы вакцинация.
Ата-аналарға ұсынылады:
- балаңыздың қызылшаға қарсы егу мәртебесін тексеру, вакцинация болмаған жағдайда – қызылшаға қарсы профилактикалық егу алу;
-түрлі мәдени-бұқаралық іс-шараларға қатысуды, қызылшаға қарсы вакцинацияланбаған балалардың сауда-ойын-сауық орталықтарындағы ойын алаңдарына баруды шектеу;
Егер Сіз немесе Сіздің балаңыз ауырып қалса, Сізге:
- катаральды құбылыстармен (дене температурасының жоғарылауы, бас ауруы, әлсіздік) және бөртпелермен аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде дәрігермен кеңесіп, қызылшаға тексеруден өтіп, оның барлық ұсыныстарын орындау қажет; - ауыр жағдайда жедел медициналық көмек шақыру;
- дәрігер келгенге дейін туыстарымен, таныстарымен және басқа адамдармен байланысты шектеу;
- жөтелгенде және түшкіргенде қолды сабынмен және сумен жиі жуып, орамалмен немесе майлықпен аузыңыз бен мұрныңызды жабу;
- тыныс алуды қорғау құралдарын қолдану (мысалы, маска немесе дәке таңғышы);
- өзін-өзі емдеуге болмайды!
Қызылшаның алдын алу:
Инфекциямен күресудің жалғыз қолжетімді және тиімді әдісі - вакцинация.
Ұлттық профилактикалық егу күнтізбесіне сәйкес балаларға қызылшаға қарсы жоспарлы егу 12 айлық жаста және қайта - 6 жаста жүргізіледі. Сондай-ақ, қызылшамен ауырмаған, бұрын егілмеген немесе қызылшаға қарсы вакцинация туралы мәліметтері жоқ 18-35 жастағы ересектер егілуі тиіс (иммундау екпелер арасында кемінде 3 ай аралықпен екі рет жүргізіледі). Вакцинация қызылшамен ауыратын науқастармен байланыста болған, қызылшаға қарсы жасалған немесе өткен қызылшаға қарсы егу туралы сенімді мәліметтері жоқ барлық адамдарға қажет. Қызылшаға қарсы вакциналар 20 жылдан астам уақытқа созылатын сенімді иммунитетті қалыптастырады. Вакцинация эпидемиялық жағдайдың нашарлауы кезінде жасалса да, қызылшаның дамуына жол бермейді.
Қызылша - қауіпті инфекция. Баланы қорғауға уақыт бөліңіз!
Ж.ҚАБДОЛОВА,
аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының бас маманы
