Кіріспе
Қазіргі уақытта еңбек қатынастарының құрылымы түбегейлі өзгерістерге ұшырауда. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың дамуы және жаһандық пандемиядан кейінгі кезеңде жұмыс істеу форматтарының трансформациясы мемлекеттік қызмет жүйесіне де өз әсерін тигізіп отыр. Осыған байланысты мемлекеттік органдарда икемді жұмыс кестесі мен қашықтықтан жұмыс істеу мүмкіндіктерін енгізу қажеттілігі туындап отыр.
Икемді жұмыс кестесінің ерекшеліктері мен артықшылықтары
Икемді жұмыс кестесі – бұл қызметкердің еңбек міндеттемелерін орындау кезінде жұмыс уақытын белгілі бір тәртіп шеңберінде өзіне қолайлы түрде ұйымдастыруға мүмкіндік беретін жұмыс тәртібі. Оның түрлеріне мыналар жатады:
- Жұмыс күнін ертерек немесе кешірек бастау/аяқтау;
- Жұмыс уақытын бөлікке бөліп орындау;
- Апталық жұмыс уақытының жинақталған есебі негізінде жұмыс істеу.
Икемді кестенің енгізілуі келесі оң нәтижелерге ықпал етеді:
- Қызметкердің еңбек өнімділігін арттырады;
- Жұмыс пен жеке өмір арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз етеді;
- Қызметкерлердің кәсіби күйзеліс деңгейін төмендетеді;
- Мемлекеттік қызметке деген қызығушылық пен адалдықты арттырады.
Қашықтықтан жұмыс істеу мүмкіндіктері
Қашықтықтан жұмыс – бұл мемлекеттік қызметшінің еңбек функцияларын тікелей жұмыс орнында емес, электрондық байланыс құралдары арқылы қашықтағы орыннан орындауы. Бұл формат төтенше жағдайлар немесе ерекше еңбек жағдайларында тиімді шешім ретінде қолданылады.
Қашықтықтан жұмыстың артықшылықтарына мыналар жатады:
- Уақыт пен көлік шығындарын азайтады;
- Аймақтық шектеулерді жоя отырып, кадрлық әлеуетті кеңейтеді;
- Қызметтің үздіксіздігін қамтамасыз етеді;
- Еңбек процесін цифрландыруға жол ашады.
Мұндай жұмыс форматын тиімді жүзеге асыру үшін мемлекеттік органдар мынадай талаптарды ескеруі тиіс:
- Ақпараттық қауіпсіздік пен дербес деректерді қорғауды қамтамасыз ету;
- Қызметтік міндеттерді қашықтықтан орындауға мүмкіндік беретін ақпараттық жүйелермен қамтамасыз ету;
- Нәтижеге бағытталған бақылау және бағалау механизмдерін енгізу.
Құқықтық негіздер мен тәжірибелік қолдану
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде және «Мемлекеттік қызмет туралы» Заңында икемді жұмыс уақыты мен қашықтықтан жұмыс істеу тәртібін қолдануға құқықтық негіздер қарастырылған. Сонымен қатар, мемлекеттік басқару органдарының цифрлық трансформациясы аясында аталған форматтарды енгізу бойынша бірқатар пилоттық жобалар іске асырылуда.
Бүгінгі таңда мемлекеттік органдарда электрондық құжат айналымы, бейнеконференцбайланыс арқылы жиналыстар өткізу, онлайн форматта мемлекеттік қызметтер көрсету секілді тәжірибелер кеңінен қолданылуда.
Қорытынды
Икемді жұмыс кестесі мен қашықтықтан жұмыс істеу формаларын мемлекеттік қызметке енгізу – бұл заман талабына сай еңбек қатынастарын дамытудағы маңызды қадам. Аталған тәсілдер мемлекеттік органдардың тиімділігін арттыруға, кадрлық әлеуетті сақтау мен нығайтуға, сондай-ақ қызмет сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
