Кеңес-герман соғысы кезінде Қызыл Армия қатарына шақырылған сарбаздар қабілеті мен икеміне қарай түрлі әскери құрамаларға бөлінген. Бастапқыда соғысқа әзірлігі төмендеу болған кеңес қолбасшылығы біртіндеп жауынгерлердің тәжірибесі мен дағды-машықтарына қарай оларды дайындай бастады.
1943 жылдың 22 ақпанында Бақсай (қазіргі Махамбет) аудандық әскери комиссариаты арқылы армия қатарына аттанғанда Құспан Олжабаев небәрі он сегіз жаста еді. Өзі сияқты оң-солын айырып үлгермеген сарбаздармен бірге башқұрт жеріндегі әуе десанты училищесіне түскен. Уфадағы училищеде оларды бар болғаны алты айда дайындап шығарады. Себебі бұл – соғыстың нағыз қайнап тұрған шағы.
Өзге құрамалардан гөрі дұшпанды айла-тәсілмен алатын десантшылардың қажеттілігін Ставкадағылар да жақсы түсінген болатын. Сондықтан, оларды жедел дайындап, ІІІ-Украина майданының құрамындағы 37-гвардиялық Қызыл тулы Свирь атқыштар корпусына бағынышты 99-гвардиялық Кутузов орденді Свирь атқыштар дивизиясының 297-гвардиялық атқыштар полкінің әуе десанты құрамасына жөнелтеді. Бастапқыда 14-гвардиялық әуе десанты дивизиясы болып құрылған бұл құрама сапында гвардия жауынгері Қ.Олжабаев 1944-1945 жылдары Карель түбегі мен Венгрия, Чехословакия, Австрия тәрізді Еуропа мемлекеттерінің жеріндегі Выборг-Петрозаводск, Свирь-Петрозаводск, Балатон, Вена, Веспрем, Шопром-Баден, Прага, Йиглаво-Бенешов әскери операцияларына қатысқан. Аталмыш елдерді басқыншылардан азат ету жолында десантшы Олжабаевтың қайсарлығы мен ептілігі айрықша көрінеді. Бірақ соғыс жағдайындағы тәртіп бойынша аса құпия тапсырмаларды орындайтын десантшылардың қаһармандығы жалпы құжаттарға ашық жазыла бермейтін.
297-гвардиялық атқыштар полкінің құрамындағы он тоғыз жасар десантшы Құспан Олжабаев 1944 жылғы 11 шілдеде Карель майданында полк әскерлерінің сол жақ қанатында шабуылға шығып, бір өзі 18 жау автоматшысын жайратып салды. Бұл кезде Қ.Олжабаевтың әскери шені қатардағы жауынгер болғанмен, 7-атқыштар ротасында бөлімше командирінің орынбасары болатын. Оның осы ержүректігін жоғары бағалаған полк командирі, гвардия полковнигі Бондаренконың 15 шілдедегі №08/н бұйрығымен «Ерлігі үшін» медалімен марапатталды.
Соғыс кезінің тәртібі бойынша ерекше қаһармандық көрсеткен жауынгерлер мен офицерлерді әрбір ұрыстан кейін әскери құрылымдардың командирлері мен штаб қызметкерлері үкімет наградасына ұсынып отырған. Соның бәрі жинақталып, әскери жарғыға сай дер кезінде марапаттау шаралары өткізіліп тұратыны ресми құжаттарда қатталыпты.
ІІІ-Украина майданы құрамындағы 99-гвардиялық Свирь атқыштар дивизиясының командирі, гвардия полковнигі Китиченконың 1945 жылдың 30 сәуіріндегі №015/н бұйрығына сәйкес екінші мәрте «Ерлігі үшін» медалі әуе десантшысы Құспан Олжабайұлына 14 сәуір күні жасаған өжет іс-әрекеті үшін берілген. Австрияның Фишау қаласы маңындағы таулы аймаққа арнайы тапсырмамен түскен десантшылар тобын дұшпан байқап қалып, қолға түсірмек болады. Өзіне тап берген үш неміс солдатының екеуін сол жерде жайратып салған Құспан еңгезердей бір фашисті тұтқынға алған. Сол үшін дивизияның дербес оқу батальонының командирі, гвардия майоры Паламарчук оны «Ерлігі үшін» медаліне ұсынады.
Ал, гвардиялық дербес оқу батальонының командирі, гвардия капитаны Войтинцевтің 1945 жылғы 5 маусымдағы №25/н бұйрығымен Қ.Олжабаевқа үшінші рет «Ерлігі үшін» медалінің берілуіне бұдан бірнеше ай бұрынғы Германияның Нойштадт Ростр қаласы маңындағы қайсарлығы негіз болған. Сол жылғы 24 наурызда арнайы тапсырмаға шыққанда өз міндетіне ерекше мұқият қарайтын жиырма жастағы десантшыға топ басшысының қасында болып, оны қорғау тапсырылады. Берілген тапсырманы мүлтіксіз әрі жедел орындайтын Олжабаевқа үнемі алдыңғы шепке аса құпия бұйрықтарды жеткізу жүктелуші еді. Сондай жауапты тапсырмаға шыққан ол ой-шұңқырын білмейтін неміс жерінде – Нойштадт Ростр қаласынан оңтүстікке қарай шыға берістен екі немісті тұтқынға алған. Бастапқыда кеңес әскерлеріне қарсы бүлікшілер деп ойлаған ол әлгі екеуді батальон командиріне жеткізеді. Тергеу кезінде олардың Қызыл Армия тылына дендей еніп, арнайы тапсырманы орындауға жіберілген әккі диверсанттар екені белгілі болыпты. Осылайша, Қ.Олжабаевтың батылдығы, епті іс-қимылы мен қайсарлығының арқасында жаудың жымысқы әрекеті жүзеге аспай қалған.
Осындай қым-қуыт сәтте тапқырлықпен, жау тылындағы епті де икемді іс-әрекетімен көзге түскен Құспан Олжабаевты қарулас серіктері «Гусман» атап кеткен еді. Сол себепті оның есімі әскери құжаттардың бәрінде солай жазылып, кейін ұл-қыздарының метіркесі де осыған сай толтырылыпты.
